Depressie & Suïcide

Antidepressiva

 

De naam kennen we allemaal wel en dat deze medicijnen worden voorgeschreven aan mensen die aan depressie lijden is ook wel bekend. Toch weten mensen zoals jij en ik weinig over de medicijnen die onder het kopje antdepressiva vallen en wat ze doen. Wat logisch is, we kunnen niet allemaal dokters zijn en medicijnen voorschrijven. Tijdens het voorbereiden en het maken van mijn afstudeerproductie kwam ik de term 'antidepressiva' natuurlijk meerdere malen tegen. Mijn vader gebruikte antidepressiva, maar ik heb er tot voor kort niet bij stilgestaan wat het nu eigenlijk is. En ik weet dat ik daar niet de enige in ben.

 

Werking

Antidepressiva is geen standaard medicijn. Het is niet om je te "genezen". Antidepressiva beïnvloedt de stoffen in je hersenen en onderdrukt 'gevoelens'. Dat is misschien wat breed. Je zou kunnen zeggen dat voor depressieve mensen het symptomen/klachten van depressie kan onderdrukken en uiteindelijk doen afnemen. Antidepressiva heeft even tijd nodig om "in te werken", dat duurt ongeveer een maand en aanbevolen wordt om antidepressiva 6 tot 9 maanden door te slikken nadat de klachten van depressie verminderd zijn. Een nadeel van antidepressiva is dat je niet zomaar kunt stoppen. Je moet het geleidelijk afbouwen om zogenaamde 'ontwenningsverschijnselen' te vermijden.

 

Dat levert soms wat extra complicaties op. Als je bijvoorbeeld allergisch schijnt te zijn voor een bepaalde soort antidepressiva. René van den Abeelen, een van de ervaringsdeskundigen in mijn radioproducties, reageert bijvoorbeeld heel slecht op alle antidepressiva die eindigen op 'pam', zoals lorazepam. Dan nog kun je niet zomaar stoppen met het slikken van deze medicijnen. Soms is het dus lang zoeken naar het juiste medicijn en elke keer moet je de eerste maand doorkomen om te weten of het werkt. Werkt het niet dan moet je het eerst weer afbouwen voor je een andere soort antidepressiva kunt gaan proberen.

 

Ophef en bijwerkingen [2]

Er is veel ophef geweest rondom antidepressiva. Net als alle andere medicijnen kun je ook van antidepressiva behoorlijk last krijgen van bijwerkingen en werkt het beter bij mensen met ernstige depressies, omdat bij hen "verbetering" sneller opvalt. Toch worden er flink wat waarschuwingen gegeven rondom het gebruik van antidepressiva naar aanleiding van deze onderzoeken. Er zijn namelijk heel wat bijwerkingen die verschillen in mate van ernst.

 

Slaperigheid, sufheid, vermindering van seksuele gevoelens zijn vrij logisch als je weet dat antidepressiva de stoffen in je hersenen beïnvloedt. Bijwerkingen als hoofdpijn, een droge mond, wazig zien, misselheid en overmatig transpireren en beven kunnen voorkomen als je antidepressiva gebruikt. Over het algemeen zijn dit geen levensbedreigende bijwerkingen, natuurlijk zijn ze vervelend, maar als je moet kiezen tussen depressie en een beetje hoofdpijn lijkt mij dat de keuze snel is gemaakt. 

 

Tijdens mijn zoektocht kwam ik immers wel een bijwerking tegen (onder meer in de DSM-IV) die in mijn ogen wel vrij schokkend is, namelijk een verhoogde kans op suïcide en/of suïcidaal gedrag. De ophef rondom antidepressiva had daar ook grotendeels mee te maken. Vandaar dat men nu ook waarschuwingen geeft rondom het gebruik van antidepressiva voor bepaalde doelgroepen. Voornamelijk kinderen en zwangere vrouwen.

 

Waarschuwingen

Kinderen jonger dan 18 jaar mag geen antidepressiva meer worden voorgeschreven, omdat dit vooral bij hen het suïciderisico schijnt te verhogen, ze kunnen last krijgen van epileptische aanvallen, spiervertrekkingen, trillen, hallucinaties, doofheid, verlamming, syndroom van Giles de la Tourette en ga zo maar door. Zwangere vrouwen kunnen ook beter geen antidepressiva slikken, omdat het levensbedreigende 'afkickverschijnselen' kan veroorzaken en het kindje in je buik flink kan beïnvloeden. Het zou last kunnen krijgen van bijvoorbeeld hartafwijkingen en je kind kan ook afkickverschijnselen krijgen.

 

Moet je daarom maar geen antidepressiva gebruiken?

Belangrijk is dat je goed begeleid wordt als je antidepressiva gaat gebruiken. Dat jouw dokter/psychiater of welke andere hulpverlener dan ook die jou medicijnen voorschrijft goed informeert over "hoe het werkt", wat er eventueel mee kan gaan spelen en dat deze hulpverlener je goed monitort tijdens je gebruik. Tim Waning, psychiater bij GGZ de Meregaard, vertelde mij dat antidepressiva zelf geen verhoogde kans op suïcide geeft. Antidepressiva beïnvloedt je gevoel, maar het eerste gevoel dat je krijgt, hoeft niet per se "vrolijk" te zijn. Je kunt je ook eerst rottig voelen of verdrietig. Bij mensen die depressief zijn, kan (hoeft niet) dat een verhoging in het suïcidale gedrag betekenen. Laat je dus goed adviseren door mensen die er ook echt verstand van hebben, zoals je huisarts, psychiater of apotheker.

 

[1] http://www.webmd.com/depression/features/are-antidepressants-effective 

[2] http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/ziekten/130172-de-gevaarlijke-bijwerkingen-van-antidepressiva.html